 |
| Fot. J. Brzenczka |
Jan Paweł II pisał, że patriotyzm oznacza umiłowanie tego, co ojczyste: umiłowanie historii, tradycji, języka czy samego krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, która obejmuje również dzieła rodaków i owoce ich geniuszu[1]. A jak postrzega patriotyzm dzisiejsza młodzież?
Z uczniami ZSO nr 1 rozmawia o tym Joanna Brzenczka:
Czym jest dla Ciebie patriotyzm?
Filip Kuziel (2B): Mam wrażenie, że prawdziwy patriotyzm zniknął, wyginął. Bo dzięki prawdziwym patriotom możemy żyć, w teorii, w wolnym kraju - teraz patriotyzm jest źle rozumiany. Wręcz mnie to przeraża jak bardzo tzw. „patrioci” stają się fanatykami. Prawdziwy patriota powinien szanować każdego Polaka i każdą osobę, która znajduje się na terenie jego ukochanej ojczyzny, a nie ją szykanować, mówić, że nie jest człowiekiem. Patriotyzm nie polega na rzucaniu petard i ukazywaniu swojej toksycznej męskości. Niektórzy zmarnowali pojęcie patriotyzmu.
Aleksandra Kwaśniewicz (2J): Patriotyzm to szerokie pojęcie. To szacunek wobec przeszłości i pokora wobec przyszłości. Uznanie dla dorobku poprzednich pokoleń. Troszczenie się o kulturę, także lokalną. Posługiwanie się poprawną polszczyzną. Dbanie o środowisko. A także codzienna praca na rzecz lokalnej społeczności. Co więcej, patriotyzm to świadomość tożsamości narodowej w postawie otwartości wobec innych narodów i społeczności. Nikt nie powinien dyskredytować innych kultur, gdyż dla innych to przecież jest ich własna kultura. Błędnie postrzegany patriotyzm to zamknięcie się na inne kraje i przesadna gloryfikacja własnej narodowości. Patriotyzm dla mnie nie jest tożsamy z nacjonalizmem. Dobrze jest mieć swoją tożsamość narodową, ale jednocześnie być świadomym tego, że granice zostały stworzone przez ludzi, nie przez naturę.
Katarzyna Domagała (2LP): Dla mnie patriotyzm to umiłowanie naszej ojczyzny. Kiedyś ludzie pokazywali miłość do swojego kraju walką o jego niepodległość. W dzisiejszych czasach również o niego walczymy, choć nieco inaczej… Dla mnie patriotyzm objawia się nie tylko poprzez umiłowanie naszej ojczystej ziemi, ale także poprzez kochanie i tolerowanie jej mieszkańców.
Natalia Halama (2LP): Patriotyzm jest głównie umiłowaniem ojczyzny, oddaniem. Kiedyś także dążeniem do wolności naszego kraju i walką o Polskę, gdy zagrażało jej niebezpieczeństwo. Nie chodzi mi tutaj o pisanie wrogich haseł, o żadną formę przemocy, lecz o bronienie praw Polaków, które, niestety, niejednokrotnie były nam odbierane. Patriotyzm zawiera w sobie również przekonanie, że da się w tym kraju żyć i być szczęśliwym.
Piotr Ritzka (2MM): Patriotyzm jest dla mnie przywiązaniem do ziemi oraz jej obywateli.
Co myślisz o współczesnych Polakach i Polkach?
Filip: Polki i Polacy są teraz drastycznie podzieleni przez aktualne wydarzenia i gierki polityczne. Niestety, mam wrażenie, że nie staramy się połączyć w jedną grupę (a wręcz robimy coś kompletnie odwrotnego). Nie da się przedstawić odmiennego zdania, bo często prowadzi to do kłótni - internetowych bądź przy rodzinnych spotkaniach. Polacy nie potrafią zaakceptować, że ludzie są różni.
Aleksandra: W Polsce, tak jak wszędzie, żyje wiele wspaniałych jednostek. Boli mnie jednak, gdy widzę nienawiść wynikającą z „miłości” do tej samej ojczyzny. W obronie „polskich wartości” tak łatwo skrzywdzić drugą osobę, drugiego Polaka. Tak jak śpiewał Czesław Niemen w utworze Dziwny jest ten świat:
A jednak często jest,
że ktoś słowem złym
Zabija tak, jak nożem.
Katarzyna: Moim zdaniem, w dzisiejszych czasach duża część Polaków jest nietolerancyjna – dotyczy to społeczności, które boją się postępu. Ale są takie osoby, które tolerują się nawzajem, dzięki czemu jednoczą się i stają się silniejsze. Dla mnie Polacy, którzy walczą o swoje prawa, są bardzo odważni.
Natalia: Współczesne społeczeństwo podąża z duchem czasu. Niestety, często zapominamy o tym, co powinno być dla nas ważne – o tradycjach, które nie bez powodu pojawiły się w naszym życiu.
Czy warto czytać literaturę narodową?
Filip: Warto czytać każdą literaturę! Każda niesie ze sobą jakiś dodatek do życia, pozwala patrzeć na świat w trochę inny sposób. U mnie raczej to wygląda tak, że literatura narodowa nie jest moim pierwszym, nawet drugim, wyborem, lecz nie odradzam innym jej czytania, absolutnie. Po prostu nie do końca wpasowuje się w moje poglądy, ale jestem na nią otwarty.
Aleksandra: Jak poznać kulturę, nie obcując z nią? Słowo pisane ukazuje problemy Polaków żyjących w różnych epokach. Literatura jak barometr mierzy nastroje społeczne w czasach, w których powstaje.
Katarzyna: Moim zdaniem warto, można wtedy zobaczyć inny od własnego pogląd na sytuacje, inne od własnych odczucia; można z tego dużo wynieść, lecz trzeba wyczuć odpowiedni moment, by się za to zabrać, inaczej można się zniechęcić.
Natalia: Tak. Moim zdaniem nawet bardzo. Pewnie każdy z nas zna takie nazwiska, jak Mickiewicz, Słowacki czy Kochanowski. To po prostu klasyka. Wiele osób nie uświadamia sobie, jak ważną rolę pełni dla nas literatura narodowa. Przede wszystkim uczy i rozwija wrażliwość. Literatura polska to jedna z gałęzi naszej kultury, to dzięki niej możemy poznać losy naszych dziadków, wujków i wszystkich osób, które wiele przeżyły, byśmy mogli żyć w wolnym kraju.
Piotr: Zależy jaką.
[1] Jan Paweł II Patriotyzm, w: Pamięć i tożsamość, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
